Jeżeliś więc doszedł do prawdziwego poznania, w czym tkwi sedno sprawy, nie dbaj o to, co o tobie mówić będą, a niech ci wystarczy to, że resztę życia przeżyjesz zgodnie z wolą swej natury. Zastanów się więc nad tym, czego ona pragnie i niech cię nic innego nie wabi.

Marek Aureliusz
Rozmyślania, VIII, 1

Usłyszałem dziś w pewnym programie cytat Marka Aureliusza. Kompletnie nie spodziewałem się go w tym miejscu. Życie zaskakuje nas jak cytaty Marka Aureliusza. Ponadczasowe, uniwersalne, trafne. Dzisiejsza mądrość przemawia do mnie bardzo mocno. Niestety nie dlatego, że rozumiem uczucie prawdziwego poznania, ale dlatego, że dość często pojawia się u mnie zmiana zdania. Jestem jak chorągiewka na wietrze. Silniejszy wiatr potrafi zmienić kurs moich poglądów. Wzdycham czasami do postaci silnie zakotwiczonych w swoich przekonaniach. Z drugiej strony jednak myślę, że ugodowość czy skłonność do refleksji nad swoim postępowaniem czy myśleniem, to jednak pozytywna cecha. Wszystko ma dwie strony. Prawda?

Nikt nie czuje trudu, gdy korzyść jaką odnosi. A korzyścią jest działalność zgodna z nakazem natury. Nie odczuwaj więc trudu, odnosząc korzyść z tego, czym innym korzyść przynosisz.

Marek Aureliusz
Rozmyślania, VII, 74

Mądrości Marka Aureliusza atakują bez zapowiedzi. Ja interpretuję je tak, że można odczuwać trud samej czynności ale nagroda rekompensuje straty. Czym jest ów nakaz natury? Muszę dopisać kolejny punkt na korzyść mądrości autora. Podzielcie się komentarzami na temat dzisiejszych słów.

Wejdź w siebie. Tę cechę ma wola rozumna, że czuje zadowolenie wewnętrzne, gdy postępuje sprawiedliwie i przez to samo wolna jest od niepokoju.

Marek Aureliusz
Rozmyślania, VII, 28

Czyli w zasadzie: bądź dobrym człowiekiem. Osądzaj sprawiedliwie. Kilka dni temu na przykładzie pewnej gry pomyślałem sobie o ludzkiej chciwości i że może jest ona cechą zależną od wieku. Pamiętam bowiem czasy, kiedy mogłem w owej grze oszukać innego człowieka. Dziś, myśląc o podobnym procederze, dochodzę do wniosku, że nie byłbym w stanie czegoś podobnego uczynić. Być może chwilowa satysfakcja ze zdobycia korzyści materialnej w łatwy sposób i bez konsekwencji (kto bowiem będzie ścigał wirtualnego przestępcę?) to byłaby pierwsza emocja. Z upływem jednak czasu wiem, że wyrzuty sumienia byłyby zbyt duże. I może z wiekiem człowiek wie ile czasu i wysiłku potrzeba aby coś zdobyć i osiągnąć. Niektórzy się nie zmieniają – to jasne. Człowiek to podła kreatura. Mam jednak nadzieję, że jakaś część społeczeństwa wyrasta z tych procesów.

Nie godzi się, by dusza czuła zmęczenie w tym życiu, którym się twoje ciało nie męczy.

Marek Aureliusz
Rozmyślania, VI, 29

W jaki sposób dusza odczuwa zmęczenie? Jakie są tego objawy? Słowa filozofa mówią o nierozłączności ciała i duszy, aczkolwiek możemy umęczyć się fizycznie a dusza nasza wciąż pozostanie w spoczynku. To chyba pożądany efekt. Spokój ducha. Fizyczne zmęczenie daje poczucie spełnienia, a to pociąga za sobą duchowy spokój. Nietrudno jednak przekroczyć granicę zmęczenia i czuć się wyczerpanym do końca. Nie dopuśćmy więc do przemęczenia, pracujmy mądrze.

Wszystko jednodniowe: i co wspomina, i co jest wspominane.

Marek Aureliusz
Rozmyślania, IV, 35

Trudno dziś komentować słowa Marka Aureliusza. Być może pisane pod wpływem jednodniowego uniesienia, muzy, czy rezygnacji. Ale czy Marek Aureliusz mógł być zrezygnowany? Absolutnie pewne jest, że mógł być zainspirowany czy kierowany przez piękną muzę. Skłaniam się ku temu myśleniu. Drugi dzień już z kolei mamy możliwość czytania mądrości Marka Aureliusza. Przyjmijmy zatem te słowa jako coś, co należy rozważyć przez kilka najbliższych dni. Może dojedziemy wtedy do jakichś wniosków. Może wtedy będziemy w stanie pojąć ich głębię, która niewątpliwie, niezaprzeczalnie, jest w tych słowach.

Czemu cię zajmuje to, co się dzieje poza tobą? Zapewnij sobie chwilę wolną do nauczenia się czegoś dobrego i przestań błądzić w koło.

Marek Aureliusz
Rozmyślania, II, 7

Czy Marek Aureliusz, to pierwszy mówca motywacyjny? Jego dzisiejsze słowa dają do myślenia. Znowu mamy sugestię, że to co od nas nie jest zależne należy wrzucić gdzieś daleko w hierarchii naszych zmartwień. Znowu mocne, stanowcze słowa wodza Marka. Bardzo ciekawe jest, co dzisiejszy myśliciel uważa za dobre. Co konkretnie poleciłby jako „coś dobrego”. Sztuka wojenna, gotowanie, a może budowa dróg?

Czas jest jakby rzeką wypadków i strumieniem gwałtownym. Wszystko bowiem, zaledwie się okazało, już zostało porwane, już co innego się okazuje, a co innego zniknie.

Marek Aureliusz
Rozmyślania, IV, 43

Wyobrażam sobie, że dzisiejsze słowa wpadły do głowy naszemu Markowi, kiedy to siedział w alkowie, patrząc przez okno na Tyber. Czy miałby na to czas w ogromie pracy, jaką wykonywał? Niemniej, słowa te mogą być pokrzepieniem, jak i przynieść smutek. Czy szklanka jest do połowy pusta? Wszystko płynie i tego nie zatrzymamy. Uważajmy zatem do jakiej rzeki wchodzimy. I na dziki.

Bystrością swą nie wzbudzasz podziwu. Mniejsza o to! Ale jest wiele innych zalet, o których nie możesz powiedzieć: nie mam z urodzenia. To więc, co zależy tylko do ciebie, okazuj: czystość charakteru, powagę, wytrwałość, obojętność wobec rozkoszy, zadowolenie z losu, wstrzemięźliwość, życzliwość, swobodę, prostotę, zastanowienie i wielkoduszność.

Marek Aureliusz
Rozmyślania, V, 5

Czy Marek Aureliusz, to pierwszy hejter? Z pewnością nie, aczkolwiek autor nie przebiera w słowach. Brutalne zderzenie ze słowami filozofa może w niejednym człowieku wzbudzić uczucie szoku czy przygnębienia. Nawet późniejsze słowa są raczej jak plaster na złamaną nogę, ponieważ kto w gronie światłych umysłów chciałby być bardziej wytrwały, czy „obojętny wobec rozkoszy”, niż bystry. Spróbujcie dziś zasnąć…

Nie czyń nic bez rozwagi, lecz tylko według zasady dobrze obmyślanej.

Marek Aureliusz
Rozmyślania, IV, 2

Nie myślałem, że poddam w wątpliwość słowa Marka. Imponował mi do tej pory swoimi wielce trafnymi i ponadczasowymi myślami. Dla jasności – ta też jest wielka, lecz nasuwa się pytanie:
Gdzie w życiu jest miejsce na spontaniczność, odrobinę szaleństwa?
Zgadza się, spontaniczność bywa zwodnicza. Łatwo można bowiem swą zuchwałością irytować drugiego człowieka.
Marka usprawiedliwia jego perfekcyjny zmysł taktyka. Może osiągnął tak wiele, ponieważ rzeczywiście kierował się tylko przemyślanymi zasadami?

Nie na bierności, lecz na czynności polega zło i dobro rozumnej istoty społecznej, tak samo jak i jej cnota, i złość nie na bierności, lecz na czynności.

Marek Aureliusz
Rozmyślania, IX, 16

Och, Marku. Zaczytując się w Twoich cytatach, można niemal zatonąć w otchłani wiedzy i mądrości. Dotyka mnie w tym cytacie ciągła troska o przynależność człowieka do społeczeństwa. Dobry wódz, pasterz swoich owiec. Tak bardzo szkoda, że nie ma go już z nami. Gdyby tylko choć raz można było zamienić z nim kilka słów…